Пеле - футбол патшасы

Пеле 1940 жылы 23 қазан күні Бразилияның Минас-Жейрас штатындағы Трес-Корасаес елді-мекенінде кедей отбасында дүниеге келген. Бала Эдсон кішкентайынан доп тебуді жақсы көретін. Әкесі Дондиньоның өзі де бұрын аяқдопшы болғандықтан, Эдсонға кейбір футбол сиқырларын айтып, доп тебуді үйретті. Пеле 7 жасқа толғанда, жергілікті балалар тобында өнер көрсетіп, шеберлігі мен әдемі ойынымен көзге түскен. Жас баланың бойынан талантты байқаған жаттықтырушы көп ұзамай Пелені «Сантос» клубы ұйымдастырған байқау-сынға жібереді. Осылайша 15 жасында Пеле бүкіл әлемге белгілі «Сантос» клубының намысын қорғап, команданың белді мүшесіне айналды.

1956 жылы қыркүйек айында әлі 16-ға толмаған Пеле ұйымдастырылған ресми кездесуде алаңға шығып, қарсыласының қақпасына доп кіргізді. 1958  жылы Швецияда өткен әлем чемпионатында Пеле ұлттық құраманың намысын алғаш рет қорғап, жарыстың барлық ойындарында керемет өнер көрсетті. Дәл сол кезде Пеленің денсаулығы сыр берген. КСРО-мен болған кездесуде «футбол жұлдызы» топтың негізгі құрамында ойнаса, ширек финалда Уэльстың қақпасына шешуші гол соққан. Жартылай финалда Францияның қақпасына үш бірдей гол соғып, ақтық сынға жолдама алды. Ақтық сында Швециямен болған ойында Пеле жарыс иелерінің қақпасына екі доп кіргізген.

Жарақаттарына байланысты 1962, 1966 жылдары ұйымдастырылған әлем чемпионаттарында Пеле өз таланты мен шеберлігін толық көрсете алмады. Ал 1970 жылғы чемпионат Пеленің бүкіл тағдырын шешкен. Көптеген сарапшылардың ойынша, сол кездегі команданың құрамы Бразилия тарихындағы ең мықты болып саналады. Үшінші мәрте Жюль Римэ сыйлығын жеңіп алған Бразилия құрамасы оны мәңгі өзінде қалдыру мүмкіндігіне қол жеткізген. Ал Мексикада командасын жеңіске жеткізген Пеле әлемнің үш дүркін чемпионы атанған. Сол жылы Мексикада Пеле өміріндегі 100-інші голды соққан.

«Космоспен» келісім-шартқа отырған Эдсон сол уақыттағы жалақысы ең үлкен спортшылардың қатарына енді. АҚШ жерінде өнер көрсеткен Пеле, жұрттың футболға деген қызығушылығын арттырған. АҚШ-тағы футбол жанкүйерлерінің саны 10 есе өсті. 1977 жылдың 1 қазанында Пеле өзінің соңғы кездесуін «Сантос» тобына қарсы жүргізіп, өзінің спорттық мансабын аяқтады.

Пеле  қарсыласының қақпасына барлығы 1281 гол соқса, оның 127-сі 1959 жылы соғылған. 1964 жылы «футбол патшасы» «Ботафаго» командасының қақпасына 8 бірдей гол соқты. 1000-ыншы голын Эдсон «Сантостың» құрамасында өнер көрсеткенде, «Васко да Гаманың» қақпасына пенальтиден соққан болатын. Осыған байланысты Бразилияның байланыс министрілігі арнайы пошта маркасын шығарды. Ал Сантоста 19 қараша "Пеле күні" деп тойланады. Әке жолын қуған Эдинью да «Сантостың» намысын қорғап, аяқдопшы мансабын таңдаған.

Сурет sportsmeny.org сайтынан